Ten artykuł został napisany z fińskiej perspektywy, uwzględniając nordycki klimat. A ponieważ jesteśmy totalnie komercyjni, prezentowana odzież pochodzi z oferty Varusteleka. W tym artykule omówimy podstawy ubioru warstwowego i podpowiemy, co warto kupić na każdą warstwę. Do poszczególnych części artykułu i rekomendacji możesz przejść za pomocą menu poniżej.
Ludzkie ciało lubi optymalne warunki – nie za gorąco, nie za zimno i zwłaszcza nie mokro. Dzięki odzieży staramy się kontrolować wpływ tych warunków na nas. Tak właśnie pozostajemy sprawni i maksymalnie wygodni, nawet przy paskudnej pogodzie.
Ubiór warstwowy to nie żaden magiczny trik. To po prostu rozsądne podejście. Mówiąc wprost: ubiór warstwowy polega na dobieraniu odzieży z różnych warstw, z których każda spełnia swoją rolę i dobrze współgra z pozostałymi.
Spis treści
- Warstwa bazowa
- Warstwa pośrednia
- Warstwa zewnętrzna
- Dodatkowa warstwa
- Akcesoria
- Przykładowa tabela ubioru warstwowego na różne warunki
- Filmy o ubiorze warstwowym
Warstwa bazowa
Warstwa bazowa działa jako izolacja pomiędzy skórą a zewnętrznymi warstwami odzieży, zapewniając pewien poziom komfortu w każdych warunkach i przy każdej aktywności, utrzymując skórę suchą i odpowiednio ciepłą. Dzięki odprowadzaniu wilgoci ze skóry czujesz się przynajmniej umiarkowanie suchy, co zwiększa komfort.
Pierwsza warstwa, noszona bezpośrednio przy skórze. Warstwy bazowe powinny być lekkie, oddychające i odprowadzać wilgoć. W ciepłych temperaturach wystarczą koszulki z krótkim rękawem i bielizna, natomiast w chłodniejszym klimacie lepiej wybrać Kalesony i dłuższe rękawy. Poliamid, poliester, Wełna Merino oraz ich mieszanki to świetne materiały na warstwę bazową.
Warstwa pośrednia
Na warstwę bazową zakładamy warstwę pośrednią. Może się ona bardzo różnić i zawsze powinna być dobierana z głową, w zależności od pogody i aktywności. Warstwa pośrednia ma zapewnić ciepło poprzez izolację. Może mieć różne formy, ale najważniejsze, żeby nadal była bardzo oddychająca i dobrze odprowadzała wilgoć!
Kiedy dużo się ruszasz w parszywą pogodę, mogą ci wystarczyć średniej grubości Kalesony i golf nałożony na warstwę podstawową. Ale jeśli stoisz w miejscu w tych samych warunkach, powinieneś założyć coś cieplejszego, np. warstwę środkową z wypełnieniem lub inne mocno izolujące ubrania.
Jak mówi stare porzekadło: „W zimne dni ubieraj się tak, żeby trochę marznąć, gdy stoisz w miejscu. Dzięki temu nie zlejesz się potem jak świnia, gdy zaczniesz się ruszać.”
Warstwa zewnętrzna
Warstwa zewnętrzna nie musi od razu oznaczać membran wodoodpornych. To po prostu najbardziej zewnętrzna warstwa twojego ubrania. Warstwa zewnętrzna chroni dolne warstwy przed warunkami atmosferycznymi i innymi rzeczami, z którymi nie są sobie w stanie poradzić, takimi jak wiatr, deszcz czy przetarcia.
Najbardziej praktyczna warstwa zewnętrzna to lekka, niewodoodporna, nieocieplana kurtka i spodnie. Jednak w niskich temperaturach ocieplana warstwa zewnętrzna może być rozsądnym i funkcjonalnym wyborem. Pamiętaj: im bardziej oddychająca jest warstwa zewnętrzna, tym mniej się spocisz i tym wygodniej ci będzie. Kupując warstwę zewnętrzną, pamiętaj, żeby ubrania były na tyle obszerne, by zmieścić pod nimi przynajmniej warstwę podstawową i środkową.
Odzież przeciwdeszczowa zawsze budzi kontrowersje. Czy powinna być zakładana na warstwę zewnętrzną, czy zamiast niej? Podczas postoju można ją spokojnie założyć na zwykłe ubrania bez żadnych negatywnych skutków. Ale w ruchu dodatkowa warstwa słabo oddychającej odzieży na normalnej warstwie zewnętrznej potrafi zamienić się w mokrą i nieprzyjemną mieszankę. Wtedy możesz po prostu zamienić swoją kurtkę i spodnie na wodoodporne odpowiedniki.
Dodatkowa warstwa
Szczególnie w zimnie ekstremalnie ważne jest, żeby szybko założyć ciepłe ubranie. Trzeba to zrobić od razu, gdy tylko spada poziom aktywności, np. podczas przerwy na marszu czy wędrówce. Ale dokładanie i zdejmowanie warstw środkowych potrafi być upierdliwe i zajmuje za dużo czasu.
W takich sytuacjach polecamy zabrać dodatkową termiczną warstwę zewnętrzną, którą możesz po prostu szybko narzucić na wszystkie swoje ubrania. Powinna być zaprojektowana specjalnie do tego celu i mieć spory zapas luzu; spodnie z zamkami na całej długości nogawek są po prostu genialne! Ta warstwa powinna też dać się błyskawicznie zdjąć w razie potrzeby.
Ta warstwa jest tylko tymczasowa. Twoje podstawowe ubranie (warstwa podstawowa, środkowa i zewnętrzna) pozostaje bez zmian, a tę warstwę po prostu szybko narzucasz na wszystko podczas postoju lub innych chwil niskiej aktywności. Dzięki temu oszczędzasz mnóstwo czasu i możesz maksymalnie wykorzystać krótkie przerwy na odpoczynek.
Akcesoria
Zasady warstwowego ubioru możesz zastosować także do głowy. Wełna Merino kominiarka lub cieńsza czapka Wełna Merino zapewnią dodatkową izolację, której potrzebujesz na mrozie. Przez kołnierz kurtki ucieka sporo ciepła, więc warto użyć szalika, żeby ograniczyć tę stratę. Dzięki temu możesz też regulować, ile ciepła zatrzymujesz – nie musisz wybierać wszystkiego albo nic.
Te same zasady dotyczą rękawiczek. Możesz używać tych samych rękawiczek, tylko w większym rozmiarze, gdy jest zimno. Dodatkowa przestrzeń powietrzna pomoże zatrzymać ciepło i pozwala też założyć cieńszą rękawiczkę jako warstwę bazową.
Przykładowa tabela warstwowania odzieży na różne warunki
W razie wątpliwości możesz skorzystać z poniższej tabeli, która podpowiada, jak się ubrać w różnych warunkach pogodowych. Tabela zawiera wytyczne w zależności od pogody, poziomu aktywności i ubioru. W praktyce osoba, która łatwo marznie lub lepiej znosi zimno, musi polegać na własnym doświadczeniu, bo każdy jest inny.
| Sucho, brak deszczu | Mokro, deszcz | |||
|---|---|---|---|---|
| Wysoka aktywność Trening bojowy lub podobne |
Niska aktywność Kilka godzin na warcie |
Wysoka aktywność Trening bojowy lub podobne |
Niska aktywność Kilka godzin na warcie |
|
| Ciepło 10-30°C |
(T-shirt), bokserki, mundur polowy | T-shirt, bokserki, mundur polowy | T-shirt, bokserki, mundur polowy | T-shirt, bokserki, mundur polowy, odzież przeciwdeszczowa |
| Chłodno 0-10°C |
T-shirt, bokserki, mundur polowy | T-shirt, bokserki, mundur polowy w razie potrzeby koszulka z długim rękawem, Kalesony i warstwa termiczna | T-shirt, bokserki, mundur polowy oraz w razie potrzeby odzież przeciwdeszczowa | T-shirt, bokserki, mundur polowy, odzież przeciwdeszczowa oraz w razie potrzeby Kalesony i warstwa termiczna |
| Zimno -40-0°C |
Golf, bokserki, mundur polowy oraz w razie potrzeby Kalesony i warstwa pośrednia, dodatkowa warstwa | Golf, bokserki, Kalesony, mundur polowy oraz w razie potrzeby warstwa termiczna, dodatkowa warstwa, płaszcz termiczny | ||
Podsumowanie
Stosując te zasady, możesz czuć się komfortowo nawet przy kiepskiej pogodzie. Już sama wiedza z tego artykułu wystarczy, ale jeśli chcesz dowiedzieć się więcej, sprawdź nasz szczegółowy artykuł.
Filmy o warstwowym ubiorze